Reinkarnacija-istina i zloupotrebe

Otkrivanjem, i komercijalizacijom istočnog ezoterizma, globalna civilizacija podlegla je učenjima u kojima preovladava ideja večnog seljenja duše iz tela u telo.
Buda je usvojio ideju preporađanja iz starije indijske religije. Budizam se suočio sa teškoćom prilikom pomirenja verovanja u preporađanje sa doktrinom anatte (nepostojanja sopstva). Međutim, u budizmu nema selidbe duša iz jednog života u drugi. Kada čovek umire, njegovo telo, osnova njegove psihe, raspada se, i tako psihički život se završava. Nema nikakve duše koja bi se mogla preseljavati. Nakon smrti produžuje da postoji samo karmička energija njegovih dela, pa jedino zaista besmrtno u čoveku jesu njegova dela. Stoga je moguća vera u preporađanje i bez vere u večni identitet sopstva ili individualnost duše. U budizmu su se razvile različite modifikacije shvatanja preporađanja, ali je suštinska ideja ostala ista. Točak preporađanja (samsara) predstavlja šest vidova postojanja: bogove, polubogove (asure), ljudska bića, životinje, gladne duhove i demone. Duše izuzetno čestitih ljudi ponovo se rađaju kao bogovi; oni koji su živeli dobrim životom vraćaju se na zemlju kao muškarci ili žene, a neki se zbog svojih grehova ponovo rađaju kao životinje, gladni duhovi ili stanovnici pakla. Sva osećajna bića se smatraju okovanim za Točak preporađanja sve dok ne postignu oslobađanje od karmičkog procesa ulaskom u nirvanu.
New age, komercijalno duhovni pokret koji se kao epidemija širi na krilima preduzetništva raznih mutnih tipova, obradio je i uprostio ovu ideju na najprizemniji mogući način.
Pojmovi metempsihoze i reinkarnacije su vrlo bliski jedan drugome, kako po svome poreklu tako i po sadržaju, premda se ipak u nečemu i razlikuju. Reinkarnacija jeste veoma staro učenje, po kome se duša čovekova, posle smrti tela u kome je bila, ovaploćava u druga ljudska tela sa ciljem daljeg usavršavanja. Metempsihoza označava takođe učenje o preseljenju duša posle smrti, kao i reinkarnacija, samo s tom razlikom što metempsihoza dopušta mogućnost da se duša ovaploćava ne samo u ljudska tela nego i u životinjska, biljna, pa čak i u minerale. To je i osnovna bitna razlika između metempsihoze i reinkarnacije, premda se obe u osnovi svode na jedno isto. Metempsihoza je samo širi pojam od reinkarnacije, jer se ova ograničava na prelaz duša samo u druga ljudska tela.
Hrišćanstvo, barem onaj zvanični deo, utemeljen na koncilu u Nikeji, odbacuje reinkarnaciju. No, tu dolazimo do jedne interesantne stvari. Hrišćanstvo u ranom priodu, kao jevrejska objava, tretiralo se kao deo judaizma, te oslonjeno na „Stari zavet“ samim tim i na jevrejsku tradiciju.
Gilgul je jevrejska reč koja se može interpretirati najbliže metempsihozi. U Talmudu se ne pominje, ali su tumači skloni da pomoću alegorija nalaze aluzije za fenomen selidbe duša. Anan ben David, osnivač karaizma, u post talmudskom periodu, podržao je ovo učenje.
Kroz sve religije provejava ideja o „povratku“ duša ponajpre u ljudskom obliku, uprkos brojnim tezama protiv. Iskonski strah ljudskog bića strah je od smrti, te svaka ideja kojom se smrt pobeđuje, makar nekad bila i potpuno nesuvisla lako nađe svoje mesto u mislima čoveka.
U današnje doba, posredstvom tehnologije koja čini sve informacije lako dostupnim, kao i kroz propagandu raznih alternativnih pokreta, koji u osnovi deluju kao religije, reinkarnacija postaje centralno mesto.
U bivšu Jugoslaviju je ovo učenje stiglo sa istoka, još sa dolakom prvih budista, nakon oktobarske revolucije. Sledeći talas stiže sa new age pokretom, u vidu mediski plasiranih informacija, lišenih dubljih uvida.
Situacija se pogoršava kada razni diletanti preuzimaju stvar u svoje ruke, i počinju da integrišu sve interesantno u nove pokrete upakovane kao razne škole, učenja i slično. Najparadoksalniji slučaj je poznatu Beogradu, gde sekta kamuflirana u nekoliko raznorodnih pokreta za razvoj duha, počevši od meditacije pa do psihologije sa nezaobilaznom ezoterizmom, prodaje i preporodaje reprogramiranu karmu, odnosno servisira put u nove inkarnacije. U čarsiji se priča da jedan od vođa ove sekte za sebe tvrdi da je reinkarnacija Tome Akvinskog.
Opasne duhovne teme i zloupotreba istih, posebno tamo gde se spajaju suprotstavljena učenja i gde se to čini nekritički, deo su New Age duhovnog fašizma koji u svrhu materjalnog pogleda na svet ujedinjuje duhovna znanja sa jednim jedinim ciljem-prodajom. Ovako postavljena duhovnost od čoveka umesto oslobođene duše jedino može da načini roba.

foto:https://en.wikipedia.org/wiki/File:Buddhist_Wheel_of_Life.jpg