30 ŽARIŠTA ĆE 2018. POTRESATI SVET
Američki stručnjaci za spoljnu politiku procenili su verovatnoću izbijanja i efekte 30 potencijalnih kriza i konflikta koji mogu da se dese sledeće godine, a među njima prvi put ove godine nalazi se i Balkan.
Osam opasnosti prvog nivoa
U kategoriji najvećeg prioriteta nalazi se osam mogućih sukoba i kriza:
„Vojni sukob koji bi uključivao SAD, Severnu Koreju i njene susede
Opasnost od nuklearnog rata raste iz dana u dan“, upozoravaju analitičari.
Predsednici SAD i Severene Koreje Donald Tramp i Kim Džong-un su veoma nepredvidljivi i sve više provciraju jedan drugog.
„Oružani sukob Irana i SAD ili nekog od američkih saveznika zbog iranskog mešanja u regionalne konflikte i podrške militantnim grupama kao što su jemenski Huti i libanski Hezbolah“.
Američki predsednik je više puta rekao kako želi da SAD izađu iz nuklearnog sporazuma sa Iranom i dve zemlje su od tada pogoršale odnose.
– Sajbernapad na važnu infrastrukturu i mreže u SAD
Hakeri su ove godine izvršili neke od najvećih napada u istoriji krađom podataka miliona ljudi i rušenjem sajtova raznih kompanija.
– Nameran ili nenameran vojni obračun između Rusije i članica NATO
– Oružani sukob u Južnom Kineskom moru
Kina, Filipini, Malezija, Tajvan, Vijetnam i Bruneji se već godinama spore oko pojedinih ostrva važnog strateškog značaja.
– Veliki teroristički napad na SAD ili nekog njenog saveznika
Islamisti ne prestaju sa pretnjama napadima, a opasnost preti i od „domaćih terorista“.
– Nova eskalacija sukoba u Siriji
Građanski rat u Siriji i dalje traje, a postoji opasnost od novih sukoba režimskih i pobunjeničkih snaga ali i povećanih tenzija između spoljnih učesnika – SAD, Rusije, Irana,…
– Novi sukobi i nestabilnost u Avganistanu
Talibani predstavljaju stalnu pretnju i vrše napade u zemlji, a postoji i opasnost od pada vlade.
– Sa rizikom od rasta oružanih sukoba u svetu, Sjedinjene Države moraju da naprave pametne odluke o tome gde će fokusirati pažnju i resurse kako bi se izbegli potencijalno skupi vojni angažmani. Naš godišnji pregled preventivnih prioriteta je osmišljen tako da pomogne američkim vlastima da urade upravo to – rekao je Pol B. Stares direktor Centra za preventivnu akciju i autor nove knjige „Preventivni angažman: kako Amerika može izbeći rat, ostati snažna i održati mir“.
Opasnosti drugog nivoa
Što se tiče opasnosti drugog nivoa, smatra se da bi njihove posledice bile manje od konflikata prvog nivoa.
To su:
– Sukob Japan i Kine oko Senkaku / Diaoju ostrva
– Politička nestabilnost u Venecueli
– Pogoršanje humanitarne katastrofe u Jemenu
– Sukobi u Mjanmaru
– Porast nasilja povezanog sa organizovanim kriminalom u Meksiku
– Sukobi u Ukrajini između ukrajinskih i snaga samoproklamovanih
republika Donjecka i Luganska
– Intenziviranje nasilja između Kurda i vladinih snaga u Iraku i Turskoj
– Veći sukob Pakistana i Indije zbog Kašmira
– Sukobi između Izraela i Hezbolaha
– Povećane tenzije između Izraelaca i Palestinaca
Balkan među niskoprioritetnim pretnjama
Što se tiče treće grupe potencijalnih opasnosti, tu se uglavnom nalaze afričke države (Nigerija, Kongo, Zimbabve, Libija, Centralnoafrička Republika, Kenija) gde su najveće opasnosti od terorističkih napada Boko harama i drugih islamista i političkih previranja.
Radi se o mogućim sukobima koje SAD smatraju niskoprioritetnim pretnjama. Međutim, tu se nalazi i Balkan, kojeg nije bilo u prethodnim izveštajima.
Stručnjaci govore o mogućim političkim nemirima i ekstremističkom nasilju u regionu, čija je nestabilnost prethodno više puta potresla ceo svet.
Kurir.rs/cfr.org